Cinsel temasla ortaya çıkan enfeksiyonlar, cinsel hastalıklara yol açabilir. Hem birey hem de toplum sağlığı açısından cinsel hastalıkların erken teşhis ve tedavisi, hayati önem taşır. Avrasya Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. Arman Çitçi, cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında önemli bilgiler veriyor.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nasıl Yayılır?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklara yol açabilen virüs, bakteri veya mantarlar, kan, semen, vajinal sıvı ya da diğer vücut sıvıları aracılığıyla yayılabilir. Bunların aksine cinsel temas olmadan da bulaşabilirler. Örneğin; bu enfeksiyonlar anneden bebeğe hamilelikte veya doğum esnasında geçebilir. Son olarak kan nakli ve uyuşturucu madde kullananlarda ortak iğne kullanımı gibi durumlarda da enfeksiyonlar kolaylıkla yayılabilir.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık Türleri Hangileridir?
Cinsel yolla bulaşan çok sayıda enfeksiyon bulunur fakat en sık görülen tipleri şu şekilde sıralayabiliriz:
1- Klamidya
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında en sık görülenlerden biri olan Klamidya, Chlamydia Trachomatis bakterisinin yol açtığı bir enfeksiyon hastalığıdır. Enfekte olan bireyler herhangi bir belirti göstermeyebilir. Belirti gösteren bireylerde ise cinsel ilişki sırasında ya da idrar yaparken ağrı oluşabilir. Ayrıca vajina ya da peniste sarı veya yeşil akıntı ve karnın alt bölgesinde ağrı oluşabilir.
2- Human Papillomavirus (HPV)
Genital bölgeleri kapsayan HPV virüsü, yakın cilt teması ya da cinsel ilişkiyle kişiden kişiye geçer. HPV virüsünün alt tiplerinden bazıları, kanser açısından yüksek risk taşır. HPV enfeksiyonu sonucunda genital bölge, ağız ya da boğazda siğiller oluşabilir. Başta rahim ağzı kanseri olmak üzere ağız, penis, vulvar ya da rektal kanserine sebep olabilir.
- Sifiliz (Frengi)
Sifiliz veya diğer ismiyle frengi hastalığı, Treponema pallidum adındaki bakteri enfeksiyonuyla oluşur. Sifiliz başlangıçta fark edilmeyebilir ve hastalığın genellikle ilk belirtisi genital bölge, ağız veya anüste oluşan kırmızı yuvarlak bir yaradır. Yara ağrısızdır fakat hastalığı bulaştırıcılığı bir hayli yüksektir.
4- Human Immunodeficiency Virus (HIV)
HIV virüsü, bağışıklık sisteminde zayıflamaya neden olduğu için diğer bakteri ya da virüslerin vücutta enfeksiyon oluşturma riskini artırır. Dolayısıyla HIV enfeksiyonu, ilerleyen dönemde bireydeki ciddi immün yetersizlikle AIDS hastalığına yol açar.
HIV enfeksiyonu olan kişide ateş, titreme, eklem ve kas ağrısı, boğaz ağrısı, bulantı, kusma gibi grip benzeri semptomlar görülür. Fakat günümüzde geliştirilen tedaviler sayesinde, HIV virüsünün AIDS hastalığına yol açması büyük oranda engellenmektedir.
5- Bel soğukluğu (Gonore)
Neisseria gonorrhoeae adı verilen bakteri, bel soğukluğu hastalığına neden olmaktadır. Bel soğukluğu, cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında sık görülür ve bireyde herhangi bir belirtiye rastlanmaz. Hastalık hamilelikte anneden bebeğe geçerek bebekte ciddi sağlık problemlerine neden olabilir.
6- Trikomoniyaz
Trikomoniyaz; cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biridir ve enfeksiyonu taşıyan bireylerin çoğunda herhangi bir belirtiye rastlanmaz. Fakat nadiren vajinadan çürümüş balık kokusu gibi bir koyuya sahip akıntı geldiği görülebilir.
7- Herpes
HSV-1 virüsü ağız ve dudakta uçuk oluşumuna neden olur. Aynı zamanda oral cinsel ilişki sırasında kişinin ağzından diğerinin genital bölgesine geçerek genital uçuk oluşmasına yol açabilir.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nasıl Tedavi Edilir?
Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisi, hastalık etkeni virüse ya da bakteriye göre değişiklik gösterir. Sifiliz, gonore ve klamidya gibi bakteriyel enfeksiyonlar antibiyotikler yardımıyla tedavi edilebilir.
Trikomoniyaz ve antiparazitik gibi parazit enfeksiyonu oluşturan türler de ilaçlarla iyileştirilebilir. HIV, HPV ve herpes gibi enfeksiyonlar, antiviral ilaçlarla kontrol altında tutulmaya çalışılabilir fakat tamamen iyileştirilemez.